İklim değişikliği ve çevresel bozulma, Dünya’da kaynakların hızla tükenmesi ve nüfusun artması; kaynakların gelecek kuşaklarında ihtiyaçlarını karşılayabileceği şekilde planlanmasını zorunlu kılmaktadır. Bu sebeple başta Avrupa olmak üzere tüm Dünya sürdürülebilirlik konularına odaklanmış, iklim krizine karşı alınabilecek önlemleri hızlandırmıştır. Bu önemlerin başında Avrupa Yeşil Mutabakatı gelmektedir. Bu mutabakat Avrupa Birliği'nin (AB) çevre, iklim ve sürdürülebilirlik konularında hedeflerini belirlediği ve bu hedeflere ulaşmak için somut eylemler ortaya koyduğu bir strateji planıdır. Temel hedef AB'nin 2050 yılına kadar karbon nötr olmasıdır. Bu hedefe ulaşabilmek için de; sera gazı emisyonlarını azaltmak, enerji verimliliğini artırmak, yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş yapmak, çevre dostu ürünlerin teşvik edilmesi, sürdürülebilir tarım ve ormancılık gibi adımlar belirlenmiştir. Bir diğer konu ise Sınırda Karbon Vergisi’dir.

Sınırda Karbon Vergisi

Sınırda karbon vergisi; AB'nin dış sınırlarından ithal edilen ürünlerin karbon ayak izi hesaplamalarına dayalı olarak vergilendirilmesidir. Bu vergi, AB içinde üretilen ürünlere uygulanan karbon emisyon vergisine benzemekle birlikte üçüncü ülkelerdeki üreticileri AB'nin sıkı çevre düzenlemelerine uymaya teşvik eder ve AB içindeki üreticilere de rekabet avantajı sağlar. Buna uyum, AB'nin diğer ülkelerle ticaret yaparken, karbon emisyonlarına yönelik düzenlemelerinde bir adım önde olmasını da sağlayacaktır. Bunun yanında karbon emisyonlarının azaltılmasına ve sürdürülebilir bir ekonomik büyüme için çevre dostu politikaların teşvik edilmesine katkıda bulunacaktır.

AB için avantaj olan bu durum gerekli önlemleri almaz, sanayi tesislerinde karbon ayak izini azaltmazsak bizler için büyük bir dezavantaja dönüşecektir. Türkiye'deki sanayi tesisleri, sınırda karbon vergisi uygulamasına karşı hazırlıklar yaparak, karbon ayak izlerini azaltabilirler.

Türk Sanayisi “Sınırda Karbon Vergisi” ve “Yeşil Dönüşüm” İçin Neler Yapabilir?

Sınırda karbon vergisi ve yeşil dönüşüm için yapılabilecek hazırlıkları maddeler halinde sıralarsak:

1. Karbon ayak izlerinin hesaplanması: Sanayi tesisleri ürettikleri ürünlerin karbon ayak izlerini hesaplamalıdır. Bu, sınırda karbon vergisi uygulamasına uyum çalışmalarını başlatmak için güncel durumu ortaya koyar ve vergilendirme öncesi bir değerlendirme yapılmasını sağlar.

2. Enerji verimliliği çalışmaları: Endüstri dünyası enerji verimliliği çalışmaları yaparak enerji tüketimlerini azaltabilirler. Enerji tüketiminin azaldığı durumda yeşil dönüşüm hızlanacak ve karbon nötr olmaya bir adım daha yaklaşılacaktır.

3. Yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş: Üreticiler yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş yaparak karbon emisyonlarını azaltabilirler.

4. Atık yönetimi: Sanayi dediğimizde akla ilk gelen şeylerden biri “atık” olabilmektedir. Bu sebeple atık yönetimi konusunda sıkı bir politika izlenmesi son derece önemlidir. Atıkların geri dönüşümü konusunun üretim tesislerinin gündeminde yer alması da yeşil dönüşüme katkı sağlayacaktır.

5. İş Birliği: Üretim sektörü diğer sanayi tesisleri, enerji şirketleri ve çevre kuruluşları ile iş birliği yaparak karbon ayak izlerini azaltmak için çalışabilirler. Bu, sınırda karbon vergisi uygulaması ile ilgili bilgi alışverişinde bulunmak ve etkili bir şekilde hazırlanmak için önemlidir.

6. Dış pazarlarda rekabet: Sanayi tesisleri, diğer ülkelerdeki sınırda karbon vergisi uygulamalarını da takip etmeli ve dış pazarlarda rekabet edebilecek ürünler üretmelidirler.

Gelecek İçin Kapsayıcı Bir Adım: “Sürdürülebilirlik”

Sürdürülebilirlik 3 sacayağı üzerine kurulmuştur. Bunlar; çevre, ekonomi ve toplum olarak sıralanabilir. Karbon ayak izinin azaltılması için yapılacak iyileştirmelere ek olarak, çalışma koşullarının da iyileştirilmesi sürdürülebilirlik için önemlidir. Sanayi yapısının ve idari binaların “Wellbeing (refah)” ve ‘Sürdürülebilir Mimari’ kriterlerine göre tekrar kurgulanması ve bu kurgunun hayata geçirilmesi gerekmektedir.  Sürdürülebilirlik kapsamında üretilen birçok proje finansa erişimi de kolaylaştırıcı güce sahiptir. Özetle bina ve üretim sürecinde yapılacak iyileştirmeler ile karbon ayak izini azaltmanın yanında sanayi tesislerinin “Yeşil Dönüşüm”üne odaklanmak faydalı olacaktır.