Hükümet, İstanbul'daki kira artışlarını dengelemek amacıyla TOKİ eliyle kiralık sosyal konut projesi başlatıyor. Projeyle dar gelirli vatandaşlara daha uygun fiyatlı kiralık evler sunulması hedefleniyor. Başvuru yapacak kişilerin gelir ve sosyal durumu değerlendirilecek. Ancak uzmanlara göre, proje orta vadede kira enflasyonunu düşürmeye yetmeyecek. Kiralık konutlar piyasa şartlarına göre daha uygun fiyatla sunulacak ve düzenli denetimlerle ihtiyaç sahiplerine tahsis edilecek.

Son dönemde kira fiyatlarında yaşanan artışlar hükümetin radarında. 2025 itibarıyla özellikle kiralık konutlara dair fiyat artışları hızlanırken bu hizmet enflasyonu üzerinde etkisini hissettiriyordu. Yaz aylarının da gelmesiyle birlikte taşınma telaşı hızlandı. Bu süreçte ev değiştirenler, tayin olanlar, okul kaydı sebebiyle yeni bir ev ihtiyacı doğanlar arayışlarını hızlandırdı.

HÜKÜMETTEN İSTANBUL İÇİN KİRA ADIMI

Tam da bu süreçte hükümet cephesinden İstanbul özelinde kiralık konut adımı geldi. Geçtiğimiz günlerde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, İstanbul'daki kira artışlarını, kiralık konut yaparak aşağıya çekmeyi planladıklarını açıkladı.

TOKİ ELİYLE KİRALIK KONUT YAPILACAK

İstanbul’da TOKİ’nin kiralık sosyal konut projesinin başlatılacağını duyuran Bakan Kurum, “İstanbul'da kiralık konut yapacağız. Anadolu ve Avrupa yakasında kiralık konut yapmak suretiyle hem kentsel dönüşüme katkı sunmuş hem de İstanbul'daki gayrimenkuldeki kira artışlarını aşağı çekip dengeleyeceğiz” dedi.

‘PROJENİN BİR KISMI KİRALIK KONUTLARA AYRILACAKTIR’

Peki TOKİ’nin kiralık konut projesi nasıl olacak? Başvuru için hangi şartlar aranacak? TOKİ’nin kiralık konut projesi kira fiyatlarını düşürür mü? Sürece dair beklentilerini milliyet.com.tr’ye açıklayan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı: “Son dönemde kira tarafında yaşanan talep artışı hükümetin bazı adımlar atmasına neden oldu. Rezerv kiralık konut stoku oldukça önemli bir başlık. Çünkü siz bir bölgede kentsel dönüşümü yaptığınızda oradaki nüfusu belli bir düzeyde başka bir yerde kiralık olarak oturtuyorsunuz, kişiler daha sonra tekrar aynı yere gelebiliyor. Başta bu ihtiyaç olmak üzere aynı zamanda kiralı konut bulmanın da zorlaştığı bu dönemde hükümetin en azından yapılacak sosyal konutların belli bir kısmını sadece kiralık olarak değerlendireceklerini düşüyorum.

‘KİŞİLERİN SOSYAL İMKANI VE GELİR DÜZEYİ KONTROL EDİLECEKTİR’

Kiralık daireyi verecekleri kişilerin sosyal imkanları, gelir düzeyleri mutlaka kontrol edilecektir. Yurt dışında buna benzer birçok uygulama var. Hanede yaşayacak nüfusun ihtiyaçlarını karşılayacak oda sayısı ve metrekare dikkate alınarak, kişilerin gelir seviyesine bakılarak bu model uygulanıyor. Çeşitli bölgelerde belediye evleri dediğimiz evler kapsamında bu tür taşınmazlar ihtiyaç sahiplerine kiraya veriliyor. Gelir seviyeleri daha iyi bir seviyeye çıktıktan sonra bu daireden çıkartılıyorlar ve yerine başka kişiler oturtuluyor.

‘İSTANBUL’DA ÇOK İHTİYAÇ VAR’

Birçok bölgede kira enflasyonunu dengelemek açısından önemli olacaktır. Büyükşehirlerde bu rakam olarak çok zor. Ülkemizde bugün 7 milyona yakın kiracı var. İstanbul gibi büyükşehirlerde buna çok ihtiyaç var. Yoksa siz kiralık konut arzını sağlıklı şekilde sağlayamazsanız kira fiyatlarında artış çok daha yüksek oluyor.

‘DEVLET ÇOK CİDDİ BİR ÇALIŞMA YAPTI’

Devlet şimdiye kadar yaptığı projelerde daha çok konut edindirme üzerine durdu. Şu anda yüzde 56-57 seviyelerinde konut sahipliği oranı. Şimdiye kadar milyonun üzerindeki konut daha çok insanları ev sahibi yapma amacıyla verildi. Çok makul ödeme planları ve ödeme sistemleriyle verildi.

Bazı bölgelerde TOKİ’den ev almış olanların evleri o kadar çok prim yaptı ki ödedikleri taksitler çok sembolik kaldı. Örnek vermek gerekirse 600-700 TL taksit ödüyor ancak evinin değeri 6-7 milyon TL oldu. Devlet çok ciddi bir çalışma yaptı.

‘KİRALIK KONUT HAMLESİ ÇOK HIZLI DEVREYE ALINMAZ’

Kiralık konut hamlesi çok hızlı devreye alınacak bir düzenleme değil. Daha önce kurası alınan 250 bin konutun daha inşaatları başlamadı. Bu yıl sonunda yapılacak sayısı tam net olmasa da 250 bin 300 bin aralığında olacağını düşündüğümüz konutların bir kısmı belki kiralık olarak ayrılacaktır.

‘ÇOK YÜKSEK ORANDA BAŞVURU OLACAK’

Yeni sosyal konut projesi için bu yıl sonunda başvurular alınacak. Diyelim ki ekim-kasım ayında proje açıklandı. Çok yüksek oranda başvuru olacak. 250 bin konut için ülkemizde belki 5 milyon başvuru olacak. Bunların üretilmesi en erken 3 yılı bulur. Orta vadede kira enflasyonuna fayda sağlayabileceğini düşünmüyorum. Bu uzun soluklu bir projedir.