Yaşanan iklim kriziyle birlikte dünyanıngündem maddelerinden birini sürdürülebilirlik çalışmaları oluşturuyor. Hayatımızagiren bu kavramın daha da büyük önem kazandığı son dönemlerde birçok çalışma veuygulamalar bu kavram doğrultusunda şekil alıyor. Özellikle yapıdasürdürülebilirlik, yapı malzemelerinin çevre dostu sürdürülebilir olması veyapı uygulamalarının önemi gittikçe artıyor. Yapılarda sürdürülebilirlik sözkonusu olduğunda ise işe ilk olarak zeminden başlamak gerektiğini söyleyenBilim Akademisi Üyesi Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür, zemin etütünün önemini,yapı malzemelerinin kalitesi ve çevresel etkilerini, kentleri güvenli vesürdürülebilir kılmak için yapılması gerekenleri Yapı Magazin dergisinedeğerlendirdi. 

Deprem koşulları hariç doğal afetlerdenetkilenmeyen, morfolojik, jeolojik ve jeoteknik özellikleri açısından yerleşimeuygun nitelikli alanlara değinen Naci Görür, “Herhangi bir yerde, kentler ya dayerleşim alanı oluşturulurken ve geliştirilirken, o bölgenin yerleşime uygunolup olmadığı detaylı bir şekilde araştırılır. Bu hem jeolojik nedenlerdenkaynaklı hem zeminin özellikleri nedeniyle hem de arazi kullanımının uygun olupolmadığı ile alakalıdır.” dedi.

“Sürdürülebilir kentler için öne çıkan ilk etken zemindir”

Bir yapı inşa edilirken sürdürülebilir bir kentde planlanıyorsa ilk dikkat edilmesi gereken unsurun zemin olduğuna değinenGörür, bu zeminin, kullanıma elverişli olup olmadığının, tarım ve ormansahasına zarar verip vermediğinin, deprem karşısındaki durumunun incelenmesi,kısacası zemin etütü çalışmasının yapılması gerektiğini belirtti. Zemin etütü,zeminin dayanıklılığının, suyunun, sıvılaşmasının, faylı olup olmadığının,uygulama yapılacak alan ve arazi zeminine yapılan analizlerin bütünün bölgedekontrol edilmesini ifade eder.

Zemin etütü konusunda yeterli bilincinoluşmadığını söyleyen Naci Görür, yaşanan depremlere de değinerek “Bugünbaktığımızda 23 kentimiz doğrudan doğruya aktif fayların üzerinde kurulmuşdurumda. Farkındalık yok. Bunu resmen bir bombanın üzerinde oturuyormuş gibidüşünebiliriz. Yerleşime uygunluğu bilen aydın bir topluluk olsaydık, biliminöngördüğü şekilde sürdürülebilir kentleşme, yerleşme ve onun gelişiminitamamlardık. Ne yazık ki zaten bunun en acı örneğini geçtiğimiz şubat ayındayaşadık...” dedi.

“Eğer zorunluluk varsa sorunlu alanda zemin ıslahı da gerçekleştirilebilir”

Zemin etütünün yapılmasının ardından sorunluçıkan zeminler için de mecbur kalındığı durumlarda ıslah çalışmalarınınyapılabileceğini belirten Naci Görür konuşmasını, “Sonuç olarak sürdürülebiliryapı veya sürdürülebilir kentleşmeye daha geniş çerçeveden bakmamız gerekiyor.Daha önceden belirttiğim gibi zemin her şeyden önce önemli. Eğer bir zorunlulukmevcut ise sorunlu zeminde zemin ıslahı da gerçekleştirilebilir. Yani zemin,yerleşime bina yapımına uygun hale getirilebilir.  Zemini kendini tutacak,üstündeki yapı ile özdeşleşecek şekle getirmek gerekir.  Bu da inşaatmaliyetini arttıran bir durumdur. 

Gelecek nesillere aynı sorunları yaşatmamak,güvenli ve sürdürülebilir gelecek bırakmak için elbette bu saydıklarımıngerçekleşmesi gerekiyor. Yapıda bu nedenle zemin başta olmak üzere sırasıylatemel ve kullandığımız malzemeler büyük önem taşıyor. Bunları yaptığımız zamansürdürülebilirlik söz konusu olur. Tedbirler almadığımız sürece zaten yapınınömrünü kısaltırız ve sürdürülebilirlik gerçekleştiremeyiz.” sözleriyle sonlandırdı.